Woonwagenparkbewoners Lieza en Mieke zoeken naar meer tijd voor zichzelf.

Ik ontmoet Lieza en Mieke op het bureau van Oksana, de coördinator van het lokaal bestuur van Mortsel die de bewoners van het woonwagenterrein al enkele jaren begeleidt. Ik blijk al snel een zeer vertekend beeld te hebben van het leven op een woonwagenterrein. Het is niet omdat iedereen zo dicht op elkaar woont dat iedereen daardoor een bruisend sociaal leven heeft. Ook in zo’n dichte gemeenschap blijkt de nood hoog voor sociale contacten, ontmoetingen en tijd voor jezelf.

Ze zijn al generaties lang buren van elkaar. Lieza (39) en Mieke (49) groeiden samen op en weten bijna alles van elkaar. Het leven van de een heeft dan ook bijzonder veel overeenkomsten met het leven van de ander. Zo hebben ze allebei een gezin, een echtgenoot met hartproblemen en zijn ze ook allebei al oma. Beiden proberen hun kinderen zoveel mogelijk te ontlasten door zorg uithanden te nemen. Lieza: ‘Het zit in onze cultuur om geen nee te kunnen zeggen. Kinderen zijn bij ons heilig. Als moeder doe je dan ook alles voor ze.’

En dus zijn ze altijd bezig. ‘Is het niet voor het ene kind, dan is het voor het andere’, zegt Lieza. ‘En als het niet voor de kinderen is, dan is het wel voor de man’, vult Mieke aan. ‘Onze mannen zitten allebei thuis omdat ze door hun hartproblemen niet meer kunnen werken. Het is niet dat mijn man te veel is, maar af en toe heb ik gewoon zin om even alleen te zijn.’

Lieza: ‘Ik sta elke dag om zeven uur op. Dan zorg ik dat alles klaar staat voor de kinderen en doe ik het huishouden. Vaak duik ik dan weer even terug mijn bed in omdat dat de enige plek is waar ik een beetje rust kan vinden.’ Voor Mieke is dat heel herkenbaar: ‘Ik breng elke dag de kleinkinderen naar school en haal ze weer op. En ook op zaterdag zorg ik voor hen zodat mijn dochter kan werken.’

Van de schouders vallen

Mieke en Lieza zijn zo druk met het gezinsleven dat ze beiden snakken naar tijd voor zichzelf. Die vonden ze in de wekelijkse Femma-activiteit op het woonwagenterrein. Mieke: ‘Het zijn de enige drie uur van de week die echt van ons zijn.’ Lieza knikt: ‘ Het is beter dan een dag shoppen. Tijdens een crea-activiteit kan je je zinnen eens op iets anders zetten. Als moeder heb je heel veel verantwoordelijkheid, maar als je samen creatief bezig bent, valt dat precies even van je schouders.’

Tijdens de Praktische School-activiteit hebben Lieza en Mieke leren naaien. Ze hebben samen mooie dingen gemaakt als tasjes, kruippakjes voor de kleinkinderen en weten nu hoe ze hun gordijnen moeten herstellen.  Mieke: ‘Het is heel fijn om er even tussenuit te zijn én het heel leuk om nieuwe dingen te leren. Ik doe veel inspiratie op voor creatieve projectjes waar ik thuis mee aan de slag kan. En elke keer is er weer dat trotse gevoel: dit heb ik helemaal zelf gemaakt.’

Mensen van buiten

De crea-activiteiten op het woonwagenterrein maken deel uit van het Praktische School-project Kwetsbare mama’s. Met dit project werkt de Praktische School samen met organisaties om laagdrempelige vormingen te geven aan vrouwen die nood hebben aan ontspanning en sociale contacten. Op het woonwagenterrein stonden de dames al langer in contact met Oksana van het stadsbestuur. ‘Er wonen hier heel veel verschillende groepen. We hebben allemaal een beetje hulp nodig’, legt Lieza uit. ‘Sommigen kunnen bijvoorbeeld niet lezen of schrijven en anderen hebben veel moeite om een job te vinden. Ik ben nu zelf bijvoorbeeld werkloos omdat ik bij sollicitatiegesprekken én op de werkvloer steeds bots op het feit dat ik op het woonwagenpark woon. Mensen van buiten willen daar niks mee te maken hebben.’ Ook Mieke kent genoeg verhalen waarin zij anders wordt behandeld door mensen omdat ze op een woonwagenterrein woont. Zo zijn haar kinderen soms om die reden niet welkom op verjaardagsfeestjes van kinderen in de klas. ‘Dat soort dingen maken mij heel verdrietig en onzeker’, zegt Lieza.

Gelukkige kinderen

Dat Lieza en Mieke sterke vrouwen zijn, blijkt wel als we het over zo’n beladen onderwerp hebben als racisme. Ze zijn ontdaan van onrecht, maar blikken liever vooruit. ‘Ik wil vooral dat mijn kinderen gelukkig zijn’, zeggen ze alle twee. Welk advies hebben jullie dan voor jullie dochters, opdat ze gelukkig zijn en blijven, vraag ik ze. ‘We zeggen hen dat ze moeten genieten van het leven. Dat ze niet te snel moeten trouwen. En wanneer ze een partner vinden en gaan samenwonen, moeten ze niet te snel aan kinderen beginnnen’, zegt Mieke. Lieza vult aan: ‘Ik hoop dat mijn dochters dat beter doen dan ik. Dat ze de tijd nemen om hun school af te maken. Na de middelbare school een job, een rijbewijs en dan pas kinderen. Dat hoop ik voor ze.'